Η υπέρταση αναφέρεται σε αυξημένη για τα φυσιολογικά όρια αρτηριακή πίεση. Σε παιδιά και εφήβους, η υπέρταση είναι συχνότερη από όσο πιστεύουν οι περισσότεροι και μάλιστα οι τάσεις αύξησης τις τελευταίες 2 δεκαετίες είναι ανοδικές.
Κλινική και εργαστηριακή αξιολόγηση
Σε όλα τα παιδιά με αυξημένη πίεση είναι απαραίτητο να ληφθούν λεπτομερείς πληροφορίες για το οικογενειακό ιστορικό (γονείς με υπέρταση, καρδιαγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία, κληρονομούμενα νεφρικά ή ενδοκρινικά νοσήματα που συνδέονται με υπέρταση).
Οι αιτίες υπέρτασης σε παιδιά και εφήβους είναι ποικίλες. Κάποιες από αυτες αναφέρονται παρακάτω: σπειραματονεφρίτιδα οξεία ή χρόνια, δυσπλασίες (πολυκυστικοί νεφροί άμφω, υποπλασία, στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής απόφραξη), πυελονεφρίτιδα με ή χωρίς υδρονέφρωση, στένωση νεφρικής αρτηρίας, θρομβώσεις, έμβολα, τραύματα, στένωση ισθμού αορτής, εγκαύματα και ενδοκρινολογικές αιτίες.
Η συμπτωματολογία της υπέρτασης σε παιδιά και εφήβους μπορεί να εκδηλωθεί με πληθώρα τρόπων, όπως είναι: διαταραχή ανάπτυξης, ναυτία ή / και εμετοί, λήθαργος, ευερεθιστότητα, κεφαλαλγία, οπτικές διαταραχές, καρδιακή ανεπάρκεια, σπασμοί, εγκεφαλικά επεισόδια, πάρεση προσωπικού.
Για τη διάγνωση της υπέρτασης πρέπει να πραγματοποιηθούν αρκετές εξετάσεις, όπως:
• Γενική αίματος
• Ηλεκτρολύτες ορού, Κρεατινίνη, Ουρία, Ασβέστιο, Ουρικό οξύ , Χοληστερίνη
• Γενική ούρων
• Κ/α ούρων
• Ισοτοπικό νεφρόγραμμα
• Echo καρδιάς
• Συλλογή ούρων για κατεχολαμίνες
• Στεροειδή πλάσματος και ούρων
• ABPM – 24ωρη καταγραφή ΑΠ (Holter)
• DTPA με Capoten
• Νεφρική αγγειογραφία
Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος για δευτεροπαθή υπέρταση, όταν διαπιστωθεί σοβαρού βαθμού υπέρταση και υπάρχει κλινική συμπτωματολογία ή όταν υπάρχουν ευρήματα προσβολής οργάνων-στόχων. Μερικά παραδείγματα είναι τα εξής:
– Αιφνίδια εμφάνιση υπέρτασης
– Ανθεκτική υπέρταση
– Επεισόδια υπερτασικής κρίσης (διαστολική υπέρταση κατά την διάρκεια της νύκτας)
– Αιφνίδια επιδείνωση ελέγχου ΑΠ
– Προσβολή οργάνων στόχων (καρδιά, νεφροί, οφθαλμοί, αρτηριακό δίκτυο)
– Αρτηριακή υπέρταση στη νεφρική μεταμόσχευση (παραμονή των ιδίων νεφρών)
Συμπεράσματα
Η εμφάνιση της δευτεροπαθούς υπέρτασης στα παιδιά έχει άμεση σχέση με το επίπεδο της αρτηριακής πίεσης (σοβαρού βαθμού ή όχι) και συσχετίζεται αντιστρόφως ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Η έγκαιρη διάγνωση συμβάλλει στην πρόληψη των απώτερων επιπλοκών από τα διάφορα συστήματα (οφθαλμοί, νεφροί, καρδιοαγγειακό σύστημα).